Człowieczeństwo
jest w sztuce...
Autor 8-tomowego dzieła Malarstwa Białego Człowieka
postanowił nie tylko wznowić cały nakład MBC w drugim bardziej atrakcyjnym
wydaniu, ale rozszerzyć o dodatkowe dwa tomy (IX i X) z historią malarstwa
rodzimych artystów. To duża gratka dla koneserów sztuki i miłośników twórczości
Waldemara Łysiaka. Literatura polska zyskała przy tym ogromnie wartościową
pozycję bibliofilską.
Jak kształtował się polski światek artystyczny
w drugiej połowie XIX wieku, gdy począł płonąc żywszy płomień w malarstwie
polskim, najlepiej chyba charakteryzuje jeden z twórców komedii Kazimierz
Zalewski opisując ówczesne stosunki warszawskie : "- Malarz u nas z największym
nawet talentem nie może sobie zyskać rozgłosu ani nawet nędznego utrzymania.
Dajmy na to, że wymaluje arcydzieło, to jeśli je zatrzyma u siebie, nikt do jego
pracowni nie przyjdzie, a da na wystawę, to jeszcze gorzej. Zganią, skrytykują,
spiszą, od czci i wiary odsądzą, a choć wypadkiem pochwalą, to obraz będzie
wisiał sto lat, bo nikt go nie kupi. Magnaci wolą kupować za granicą i dać się
oszukiwać na nędznych kopiach za oryginały (...) Nasz artysta albo wyjeżdża za
granicę lub żyje w nędzy i umiera z głodu. No, za to na grób ciskają mu wieńce
laurowe (...)"
I tak w latach 60-tych i 70-tych XIX wieku młodzi artyści gromadnie ruszali
(uczyć sie i sprzedawać) do Monachium, Rzymu, Wiednia i Paryża, z gorzką myślą:
"ingratia patria" (niewdzięczna ojczyzna), aby nie cierpieć głodu, bo w Polsce o
zarobek było bardzo trudno.
Publiczność rodzima zwyczajowo mało interesowała się sztuką, klientela
zwyczajowo preferowała kiczowatą tandetę, a krytyka artystyczna zwyczajowo
bredziła udając prawdziwych ekspertów. Czy dzisiaj czytając te słowa ze wstępu
do X tomu MBC nie
odnosimy wrażenia, że po ponad stu latach w w naszym rodzimym bezrybiu
kulturalnym niewiele się zmieniło?
Rozdział 11 - Polski portret żeński
Tadusz AJDUKIEWICZ
Tadeusz STYKA
Władysław ROGUSKI
Rozdział 12 - Polskie dziecko
Franciszek KOSTRZEWSKI
Aleksander KOTSIS
Stanisław WYSPIAŃSKI
Rozdział 13 - Polska kobiecość
Maksymilian PIOTROWSKI
Jan MATEJKO
Władysław PODKOWIŃSKI
Rozdział 14 - Polskie łowy
Juliusz KOSSAK
Jan CHEŁMIŃSKI
Julian FAŁAT
Rozdział 15 - Polska wieś
Józef CHEŁMOŃSKI
Teodor AXENTOWICZ
Ferdynand RUSZCZYC
Rozdział 16 - Polska Madonna
Józef OLESZKIEWICZ
Wlastimil HOFMAN
Józef MEHOFFER
Rozdział 17 - Polska weduta
Wincenty KASPRZYCKI
Marcin ZALEWSKI
Władysław PODKOWIŃSKI
Rozdział 18 - Polska bajka
Witold WOJTKIEWICZ
Tadeusz MAKOWSKI
Jan Marcin SZANCER
Rozdział 19 - Polski autoportret
Jan MATEJKO
Julian FAŁAT
Jacek MALCZEWSKI
Rozdział 20 - Polski szarża
Wojciech KOSSAK
Juliusz KOSSAK
Piotr MICHAŁOWSKI |
WYDANIA
Wydawnictwo Nobilis, Warszawa 2013 (wydanie luksusowe
w oprawie czerwonego płótna z tłoczonymi złoceniami!) |
|